Er-Riâye Bi-Vasiyyeti’l-Müridîn Fî Mekârimi’l-Ahlâk

Her ilmin kendine özgü bir terminolojisi olup, bu terimler o ilmin temel kavram dünyasını ve analiz araçlarını oluşturmaktadır. “Kavram”, “terim” ya da “ıstılah” olarak adlandırılan bu kelimeler, ilimlerin derinlikli meselelerini daha sistematik ve anlaşılır kılmak amacıyla geliştirilmiştir. Tasavvuf ilmi, “hâl ilmi” olarak da anılmakta olup, özellikle ruhî ve manevi tecrübeleri ifade etme konusunda kendine has bir dil ve terminolojiye sahiptir. Bu sebeple sûfîler, ilk dönemlerden itibaren “hâl” ve “makam” kavramlarına özel bir önem vermiş; bu konuları hem genel tasavvufî eserlerde hem de müstakil çalışmalarında detaylı şekilde ele almışlardır. Bu çalışmanın konusu, hicrî VI. asırda yaşamış olan Ebû Abdullah Muhammed b. Ali el-Büstî’nin (ö. 584/1188) er-Riâye adlı eserinin tahkik ve tahlilidir. Söz konusu eser, tasavvuf ilminin temel meselelerinden olan “hâl” ve “makam” kavramlarını sistematik bir şekilde ele almakta, sâlikin seyrüsülûk sürecindeki manevi merhalelerini irdelemektedir. Çalışmanın birinci bölümünde, müellifin yaşadığı tarihî ve kültürel bağlam, hayatı, ilmî şahsiyeti, hocaları ve öğrencileri ele alınmıştır. İkinci bölümde ise eserin mevcut yazma nüshaları, muhtevası, kullanılan kaynaklar ve tahkik yöntemleri detaylandırılmıştır. Son bölümde sunulan tahkik metniyle, er-Riâye eseri yüzyıllardır saklı kaldığı yazma nüshalardan çıkarılarak akademik araştırmalara kazandırılmış ve ilim dünyasının istifadesine sunulmuştur.