Osmanlı Dünyasının Kadın Banileri;Gülnuş Sultan ve Mimari Mirası

Muzaffer Özgüleş, bir padişahın başkadını ve iki padişahın annesi olarak Osmanlı tarihine geçmiş olan Gülnuş Emetullah Valide Sultan’ın hayatını ve hayır faaliyetlerini aydınlatıyor. Bu kitap, Gülnuş Sultan’ın büyük bir çeşitlilik gösteren banilik faaliyetleri hakkında ilgi çekici bir analiz sunmakla kalmıyor, aynı zamanda kendisinden önceki ve sonraki Osmanlı hanedan kadınlarının yüzyıllar boyu yürüttükleri banilik faaliyetlerini topluca gözden geçiriyor, bıraktıkları mirası değerlendiren geniş bir panorama çiziyor. Prof. Dr. Leslie P. Peirce Ahmet Refik Altınay’ın deyimiyle, “Kadınlar Saltanatı”nın Hürrem Sultan, Kösem Sultan gibi isimlerinin yanında Gülnuş Emetullah Sultan’ın Osmanlı İmparatorluğu tarihinde hak ettiği yeri bulamadığı söylenebilir. Oysa Gülnuş Sultan, Girit’in Resmo şehrinden Osmanlı payitahtına ve saraya uzanan yolculuğunda, IV. Mehmed’in başkadını olduktan sonra, iki oğlu, II. Mustafa ve III. Ahmed dönemlerinde, 1695’ten 1715 yılındaki ölümüne kadar valide sultanlık makamında büyük bir nüfuz sahibi olarak oturmuştur. Osmanlı Dünyasının Kadın Banileri. Gülnuş Sultan ve Mimari Mirası Gülnuş Sultan’ın mimari alandaki hamilik rolünü, kendisinden önce ve sonra gelen hanedan kadınlarının oluşturduğu kadın baniler geleneği içinde değerlendiriyor. Dr. Muzaffer Özgüleş geniş bir arşiv ve saha çalışmasına dayanan eserinde, Osmanlı’da hayrat sahibi hanedan kadınlarının banilik faaliyetlerinin büyüklük ve kapsamının, yapısal, tarihsel ve ideolojik faktörler gibi çeşitli parametrelerle nasıl şekillendiğini gösterirken, Osmanlı tarihinde bir padişahın yanında sefere çıkan tek haseki olan Gülnuş Sultan’ın etkileyici yaşamına da ışık tutuyor.