Postkolonyal Edebiyatta Dini Kimlik

Bu çalışma, temel olarak kurgu metinler vasıtasıyla toplumsal gerçekliğe ulaşabilmenin imkânlarını sorgulamayı amaçlamaktadır. Edebi bir tür olarak roman, çalışma kapsamında odak noktası olarak belirlenmiş ve bu tür üzerinden dinî kimlik mefhumu irdelenmeye çalışılmıştır. Bu itibarla postkolonyal edebiyat ve postkolonyal roman merkeze alınmak suretiyle Hanif Kureishi’nin Kara Plak, Zadie Smith’in İnci Gibi Dişler romanları örneklem metinler olarak seçilmiştir. Bu romanlardaki karakterler vasıtasıyla göçmen bireylerin dinî kimliklerinin kuşaklar arasında ne tür farklılıklar içerebileceği ortaya konulmuştur. Bu bağlamda, birinci kuşak göçmen bireylerin dinî kimliklerini muhafaza etmeye yatkın oldukları dikkat çekerken ikinci kuşak göçmen bireylerin dinî kimliklerinin dönüşüme uğrayarak radikalleşme eğilimi taşıdığı gözlemlenmiştir. Çalışma, göçmen bireylerin dinî kimliklerine ilişkin bu farklılaşmaların izini, nitel araştırma kapsamında anlatı ve söylem analizi tekniklerini kullanarak sürmeyi amaçlamıştır. Böylece romanların analizi, kuramsal olarak özellikle XX. yüzyılın ikinci yarısında önem kazanan kimlik teorileri ve postkolonyal teorinin anahtar kavramlarına referansta bulunularak gerçekleştirilmiştir. Bu noktada kimlik teorileri kapsamında Manuel Castells’in, postkolonyal teori kapsamında ise Gayatri Chakravorty Spivak ve Homi Bhabha’nın kavramları merkeze alınarak çalışma neticelendirilmeye çalışılmıştır.