Safevi Dönemi İran’da Ordu ve Savaş

Elinizdeki bu eser, yeniçağ Avrupa’sında ateşli silahların gelişimiyle başlayan askerî dönüşüm sürecinin İran’daki yansımalarını gün yüzüne çıkarmayı hedefleyen bir çalışmanın ürünüdür. İran’da askerî dönüşüm ve modernleşmenin temelleri Safevîler tarafından atılmıştır. Safevîler bilhassa Osmanlılarla savaşlarında ateşli silahların etkisine tanık olmuşlar ve çağın gerekliliklerine fazla direnmeyerek top ve tüfekle donatılmış piyade düzenini, süvariye dayanan geleneksel ordunun bünyesine dahil edebilmeyi başarmışlardır. Bunun sonucunda ise farklı muharip sınıfların uyum içinde hareket edebildikleri karma taktik yöntemler ortaya çıkmıştır. Safevîler yeniliklere açık tutumları sayesindedir ki batıda Osmanlılar ve doğuda Babürlüler gibi güçlü devletlere karşı rekabet gücünü uzun bir süre muhafaza edebilmişlerdir. Safevilerin askerî açıdan başarılı oldukları taraflardan biri de farklılaşan muharebe ortamında karşılaştıkları yeni sorunlara karşı kendi özgün yöntemlerini ortaya koyabilmeleri ve kendi imkanlarını iyi tanıyarak farklı özellikteki rakiplere karşı farklı mücadele yöntemleri uygulayabilecek esnekliğe sahip olmalarıdır. Kitabımızda söz konusu taktik modeller, stratejiler ve yeni muharebe koşullarına göre geliştirilen çözümler, tarihî vakalar üzerinden örnekleriyle birlikte ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Eserin en can alıcı sorusu ise şudur: “Safevîlerin başlattığı askerî dönüşüm ve modernleşme süreci nerelerde sekteye uğramış ve geri kalmıştır?” Bu sorunun cevabını vermek üzere yaptığım akademik çalışmalarım neticesinde vardığım sonuçlar umarım tüm okuyucular için tatmin eder nitelikte olacaktır.