Suriye Türkmenlerinin Siyasi İlişkileri (1918-2024)

Oğuz boylarına mensup Türklerin Suriye coğrafyasındaki varlığı yaklaşık 12 asır öncesine, yani 8. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Emevi ve Abbâsîler dönemlerinde başlayan ilk yerleşim süreci, özellikle de Atabeylikler, Selçuklular, Eyyubiler ve ardından Memlûk ile Osmanlı dönemlerinde artarak devam etmiş, Türkmenler zamanla Suriye'nin yerli unsurlarından biri hâline gelmiştir. Bu uzun tarihsel süreç içerisinde Türkmenler, bölgedeki Araplar, Kürtler, Nusayriler, Dürzîler ve Hristiyan gibi topluluklarla çeşitli düzeylerde siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel ilişkiler geliştirmişlerdir. Osmanlı döneminde askeri ve de idari yapılarda etkin görevler üstlenen Türkmenler, kırsal bölgelerde tarım ve hayvancılıkla şehir hayatında da ticaret ve üretim işleri ile uğraşarak ekonomik yapının önemli bir parçası olmuşlardır. Komşuluk ilişkileri ve akrabalık bağları, Türkmenlerin diğer topluluklarla olan entegrasyonunu kolaylaştırmış, fakat bu ilişkiler her zaman sorunsuz ilerlememiştir. Zaman zaman mezhepsel, etnik ya da siyasal nedenlerle gerginlikler yaşansa da Türkmenler genel olarak barışçıl bir çizgiyi benimsemiş, toplumsal huzurun korunmasına katkı sağlamışlardır. Bu tarihsel birikim, Türkmenlerin Suriye’de sadece etnik bir grup olarak değil, aynı zamanda sosyal ve siyasi hafızanın da bir parçası olarak varlık göstermelerine neden olmuştur. Bu bağlamda Türkmenler, Suriye’nin farklı zaman dilimlerinde Suriye’nin birçok siyasi, dini ve etnik yapıları ile ilişkiler geliştirmişlerdir. Özellikle de bu durum 2011 yılında başlayan Suriye Devrimi ile kendini belirgin bir şekilde göstermiştir.